ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ (62-1934)

[...] Η μετά χείρας "Ιστορία της Εκκλησίας Αλεξανδρείας", εκδιδόμενη πρόνοια του Πάπα Αλεξανδρείας Μελετίου β΄εν τω Πατριαρχικώ Τυπογραφείω, είναι μεν κατ' ανάγκην συνοπτική, αλλά πλήρης, όσον δι' επισταμένης ερεύνης κατέστη ημίν δυνατόν, επί τη βάσει εξηκριβωμένων εκ των πηγών μαρτυριών, αντικειμενική έκθεσις και αναπαράστασις του ιστορικού παρελθόντος της μεγάλης ταύτης και ενδόξου Εκκλησίας, άμα δε και περιγραφή της συγχρόνου αυτής καταστάσεως και υπόδειξις των απασχολούντων αυτήν ζητημάτων.

Δια της ιστορικής ταύτης εκθέσεως αποδεικνύεται περιτράνως η αδιάκοπος σειρά και αλληλουχία των γεγονότων της Ελληνικής Ορθόδοξης Εκκλησίας Αλεξανδρείας, η μηδέποτε και υπό της βαρυτέρας έτι συνθήκας και περιστάσεις διακοπείσα ζωή αυτής. Οι προστάντες αυτής αείμνηστοι Πάπαι Αλεξανδρείας και οι λοιποί Ιεράρχαι δι' αξιοθαυμάστου εγκαρτερήσεως εν μέσω συνεχούς πολλάκις μαρτυρίου και δι' απεριγράπτων θυσιών κατώρθουν να διατηρώσι την ορθόφοξον πίστιν και την παράδοσιν της ενδόξου Εκκλησίας του Ευαγγελιστού Μάρκου και να συγκρατώσιν εν τη πίστει ταύτη και τη ιερά παραδόσει το αδιαλείπτως ελαττούμενον αλλά και πάντοτε ανανεούμενον ποίμνιον. Τινές δε των μάλλον πεφωτισμένων Αρχιεπισκόπων Αλεξανδρείας ανέπτυσσον και γενικωτέραν υπέρ της καθόλου Ορθοδόξου Εκκλησίας δράσιν. Από της απόψεως ταύτης η ιστορία της Ορθοδόξου Εκκλησίας Αλεξανδρείας δεν εμφανίζει μόνον την εικόνα της συνεχούς και αδιαλείπτου αυτής ζωής και κινήσεως, αλλά παρουσιάζει και γενικώτερον διαφέρον, ως συμβολή εις την ιστορίαν της καθόλου Ορθοδόξου Εκκλησίας.

Ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών Χρυσόστομος, Αθήνησιν, Ιανουάριος 1935.