ΕΘΝΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ

Η έκδοση αυτή παρουσιάζει σε χρονολογική σειρά τη σκηνική δραστηριότητα του Εθνικού Θεάτρου από την έναρξη της λειτουργίας του (1932) μέχρι την ανακοπή της καλλιτεχνικής του πορείας, εξαιτίας της γερμανικής κατοχής (1941). Ο κατάλογος των παραστάσεων βασίστηκε κυρίως στην πλήρη σειρά θεατρικών προγραμμάτων της κρατικής σκηνής, που φυλάσσονται στη Συλλογή Τεκμηρίων Παραστατικών Τεχνών του ΕΛΙΑ/ΜΙΕΤ. Στην έκδοση δημοσιεύονται επίσης μελέτες για την ίδρυση και τα πρώτα χρόνια της ιστορίας του Εθνικού Θεάτρου, ανέκδοτες μεσοπολεμικές μαρτυρίες καλλιτεχνών και συνεργατών της κρατικής σκηνής και χρονολόγιο (1930-1941). Η εικονογράφηση του τόμου προέρχεται στο μεγαλύτερο μέρος της από τα αρχεία των φωτογράφων Τάσου Μελετόπουλου (1908-1969) και Λέοντα Φραντζή (1889-1965) (ΕΛΙΑ/ΜΙΕΤ). Με μια μεθοδική εργασία ιχνηλασίας, επιχειρήθηκε να μεταφερθούν στον τόμο αυτό τα σωζόμενα χνάρια και ο απόηχος της πορείας ενός επίσημου καλλιτεχνικού φορέα και να αναγνωριστούν, όσο αυτό είναι εφικτό, τα πρόσωπα και τα γεγονότα που τη σφράγισαν.

Η ίδρυση του Εθνικού Θεάτρου, την άνοιξη του 1930, άνοιγε νέες προοπτικές για τη θεατρική παιδεία του τόπου. Ο Δημήτρης Σπάθης επισημαίνει: "Στην αρχική φάση της λειτουργίας του, το Εθνικό Θέατρο διέθετε πόρους επαρκείς, χάρη στην κρατική επιδότηση, εξοπλισμό ικανοποιητικό στη σκηνή του ανακαινισμένου κτιρίου της οδού Αγίου Κωνσταντίνου, έναν κανονισμό που μπορούσε να εξασφαλίσει τότε στο ίδρυμα ομαλή λειτουργία και σχετική αυτοτέλεια, διοίκηση από αρμόδια πρόσωπα (διευθυντής ο Ιωάννης Γρυπάρης), σκηνοθέτη τον Φώτο Πολίτη και καλλιτεχνικό δυναμικό που ανάλογό του δεν είχε συγκεντρωθεί ποτέ άλλοτε σε ελληνικό θίασο. Ο Φώτος Πολίτης (1890-1934) θα ανεβάσει από το 1932 ως το Δεκέμβρη του 1934, άλλοτε μόνος, σπανιότερα με το βοηθό και διάδοχό του Δημήτρη Ροντήρη, γύρω στα τριάντα έργα, αρχαία δράματα και ξένους συγγραφείς, κυρίως κλασικούς αλλά και νεότερους. Η αξιοποίηση του αρχαίου δράματος στη σύγχρονη σκηνή, η συστηματική και σε βάθος ερμηνεία των