ΕΛΕΝΗ (ΓΚΑΤΖΟΓΙΑΝΝΗ)

Πρόκειται για ένα συγκλονιστικό βιβλίο-κατάθεση ψυχής του συγγραφέα, στο οποίο όλα τα πρόσωπα, οι ημερομηνίες και οι τόποι που αναφέρονται είναι πραγματικοί.

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Κάρολος Παπούλιας, προλογίζοντας την 2η επανέκδοση της Ελένης, επισημαίνει: "Ο εμφύλιος ήταν για πολλά χρόνια ένα σημείο σκοτεινό και κλειστό. Το μεγάλο εθνικό ταμπού. Το μυστικό της ιστορίας. Για τις γενιές που μεγάλωσαν σ' αυτήν την περίοδο, τα πέτρινα χρόνια του εμφυλίου υπήρξαν ο απαγορευμένος καρπός της ιστορικής γνώσης, η κρυφή ντροπή της ελληνικής κοινωνίας. Η σύγχρονη Ελλάδα είναι, επιτέλους, έτοιμη μετά από την κατασίγαση των παθών, από τη μαθητεία στη δημοκρατία και τη νέα ευρωπαϊκή ποιότητα, να αντιμετωπίσει τις μαύρες σελίδες της ιστορίας της".

Ο Αλέξανδρος Κοτζιάς μεταφράζοντας το βιβλίο, το 1983, οδήγησε τον Έλληνα αναγνώστη μέσα από τις πιο λυρικές και εκφραστικές γλωσσικές διαδρομές στην κραυγή της Ελένης: Ο πιο άγριος πόλεμος είναι πάντοτε ο εμφύλιος. Για το λόγο αυτό, καμία γλωσσική παρέμβαση δεν έγινε στο πρωτότυπο κείμενο. Περιέχονται παρουσιάσεις των: Θανάση Βαλτινού, Αλέξανδρου Λυκουρέζου, Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, Θεόδωρου Πάγκαλου, Κώστα Μπλιάτκα, Περικλή Σφυρίδη, Φωτεινής Τομαή, Λευτέρη Γείτονα, Νικόλαου Γκόντα, Χρήστου Μασσαλά.
Η Ελένη μεταφράστηκε σε είκοσι έξι γλώσσες, έλαβε το βραβείο Heinemann ως το καλύτερο βιβλίο του 1984, από τη Βασιλική Λογοτεχνική Εταιρεία της Μεγάλης Βρετανίας. Η κινηματογραφική ταινία "Ελένη", με πρωταγωνιστές τους Τζον Μάλκοβιτς και Κέιτ Νέλιγκαν, γυρίστηκε το 1985.