ΤΟ ΕΒΡΑΙΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

Το περίφημο κείμενο του Μαρξ για το Εβραϊκό Ζήτημα αποτελεί βιβλιοκρισία σε δύο κείμενα του εγελιανού φιλοσόφου Μπρούνο Μπάουερ. Επομένως δεν έχει νόημα να διαβαστεί μόνο του και να αξιολογηθεί αποσπασμένο από το κειμενικό πλαίσιο αναφοράς του, δηλαδή δίχως να έχουν μελετηθεί προηγουμένως τα εν λόγω γραπτά του Μπάουερ, τα οποία για πρώτη φορά μεταφράζονται στην ελληνική γλώσσα, ώστε το αναγνωστικό κοινό να είναι εις θέσιν να αντιληφθεί τι είναι αυτό που παρακίνησε τον Μαρξ να το σχολιάσει.

Βεβαίως το Εβραϊκό Ζήτημα του Μαρξ είναι ένα βιβλίο, που δεν είναι απαραίτητο να το μελετήσει όποιος επιθυμεί να εμβαθύνει στην σκέψη του Μαρξ. Σε συνδυασμό όμως με τα κείμενα του Μπάουερ που σχολιάζει, είναι ενδεικτικό μιας νοοτροπίας που ενδημούσε από καιρό, ακόμη και σε κύκλους μορφωμένων ανθρώπων, στη Γερμανία κατά το τέλος του 19Ου αιώνα και που καταδεικνύει πως η αντισημιτική ρητορική έχει ένα ιστορικό βάθος, το οποίο όσο καλύτερα μελετούμε τόσο ευκολότερα κατανοούμε τους μετασχηματισμούς της και τη δυναμική που ενίοτε αποκτά.

Η βιβλιοκρισία του Μαρξ στα κείμενα του Μπάουερ για το Εβραϊκό Ζήτημα είναι ουσιαστικά το προοίμιο μιας αντιπαράθεσης που θα ακολουθήσει και θα κορυφωθεί με τα κείμενα των Μαρξ και Ένγκελς Η Άγια Οικογένεια και Η Γερμανική Ιδεολογία στα επόμενα δύο έτη.