ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΙ ΙΣΤΟΡΙΚΟΙ ΚΑΙ ΧΡΟΝΟΓΡΑΦΟΙ - ΤΟΜΟΣ: 2

Ο δεύτερος τόμος του εγχειριδίου Βυζαντινοί Ιστορικοί και Χρονογράφοι (8ος-10ος αι.) πραγματεύεται την ελληνική ιστοριογραφία μετά από τους σκοτεινούς αιώνες και τις απαρχές της Εικονομαχίας έως τα τέλη του δέκατου αιώνα. Ένα τέτοιο εγχείρημα υπό μορφή σύνθεσης και κριτικής θεώρησης των πηγών, που παρακολουθεί το πέρασμα από τις απλές χρονογραφικές καταγραφές των γεγονότων σε πιο σύνθετες διηγήσεις, με επίκεντρο τα έργα και τις ημέρες αυτοκρατόρων και επωνύμων ανδρών, οπωσδήποτε έλειπε από τη βιβλιογραφία.
Τα πρώτα χρονογραφικά κείμενα αυτής της περιόδου γράφτηκαν υπό την σκιάν της εικονομαχικής διαμάχης, γι' αυτό και αποτελούν πρωτίστως πολύτιμες πηγές και γεγονότα που στάθηκαν σταθμοί στην ιστορία του Βυζαντίου. Ήδη όμως από τον ένατο αιώνα εγκαινιάζονται νέες τάσεις στην ιστοριογραφία, απότοκοι του ανανεωμένου ενδιαφέροντος για την κλασική παράδοση, σε συνδυασμό, βέβαια, και με τις πολιτικές και κοινωνικές ανακατατάξεις της εποχής. Και πράγματι, η προβολή των ηρώων στα έργα των ιστορικών, με τις αρετές και τις αδυναμίες τους, όπως και η προσπάθεια διείσδυσης στον ψυχικό τους κόσμο, προκειμένου να αναζητηθούν τα ελατήρια των πράξεών τους, σηματοδοτεί μια νέα εποχή στην ιστοριογραφία. Παράλληλα, το πρωτόγνωρο αυτό ενδιαφέρον για τους πρωταγωνιστές της ιστορίας συνδέθηκε άμεσα με δυναστικές διεκδικήσεις και την άνοδο μιας νέας στρατιωτικής αριστοκρατίας που φιλοδοξούσε να καταλάβει την εξουσία. Στο εξής, το ιστορικό ενδιαφέρον εστιάζεται στους φορείς της εξουσίας - πολιτικής είτε θρησκευτικής- παρά σε γεγονότα σταθμούς που σημάδευαν την πορεία του χρόνου.