Ο Μενέλαος Λουντέμης γεννήθηκε στη Γιάλοβα της Μικράς Ασίας στις 14 Ιανουαρίου 1912. Παιδί προσφύγων από την Μικρά Ασία, μετακινήθηκε αρκετά με την οικογένειά του στην ελληνική επικράτεια, μέχρι να εγκατασταθούν στην ευρύτερη περιοχή της Έδεσσας. Καθότι η μικρασιατική καταστροφή πτώχευσε την οικογένειά του, από μικρός είχε αναγκαστεί να κάνει διάφορες δουλειές. Ήδη από την ηλικία των 15 ετών είχε αρχίσει να γράφει ποιήματα, τα οποία δημοσιεύονταν στο τοπικό περιοδικό Αγροτική Ιδέα, ενώ λίγα χρόνια αργότερα έκανε την πρώτη του δημοσίευση στο περιοδικό Νέα Εστία. Χωρίς να μπορέσει να στεριώσει σε σχολείο, καθώς η αριστερή του δράση ήταν αρκετή για να αποβάλλεται από κάθε Γυμνάσιο, μετά από αρκετές ακόμη μετακινήσεις και σκληρή δουλειά, κατέληξε το 1936 στην Αθήνα. Εκεί απέκτησε επαφές με τον Άγγελο Σικελιανό και τον Κώστα Βάρναλη, έπιασε δουλειά ως βιβλιοθηκάριος στην Αθηναϊκή Λέσχη και ξεκίνησε να παρακολουθεί μαθήματα στη Φιλοσοφική Σχολή. Κατά τη διάρκεια της Κατοχής συντάχθηκε με το ΕΑΜ. Αργότερα, στον Εμφύλιο, καταδικάστηκε σε θάνατο για το έργο του, ποινή που όμως δεν εκτελέστηκε. Παρόλα αυτά εξορίστηκε στη Μακρόνησο και τον Άη Στράτη και, επί Χούντας, του αφαιρέθηκε η ελληνική ιθαγένεια και έφυγε στο Βουκουρέστι. Εκεί δε σταμάτησε να γράφει, αλλά και να ταξιδεύει, φτάνοντας μέχρι και το Βιετνάμ. Επέστρεψε στην Ελλάδα το 1976, αλλά δυστυχώς πέθανε ένα χρόνο αργότερα, από καρδιακό επεισόδιο.
Ο Μενέλαος Λουντέμης άφησε ένα εκτενές συγγραφικό έργο πίσω του. Περισσότερο γνωστά είναι τα: Αυτοί που φέρανε την καταχνιά (1946), Έκσταση (1943), Καληνύχτα ζωή (1946) Βουρκωμένες μέρες (1953), Οι κερασιές θ' ανθίσουν και φέτος (1956), Ένα παιδί μετράει τ' άστρα (1956), Τότε που κυνηγούσα τους ανέμους (1956), Η φυλακή του Kάτω Kόσμου (1964), Το ρολόι του κόσμου χτυπά μεσάνυχτα (1963), Κάτω απ' τα κάστρα της ελπίδας, Το κρασί των δειλών (1965), Θυμωμένα στάχυα (1965), Αγέλαστη Άνοιξη, Μπατ-Τάι (Οδοιπορικό στο Βιετνάμ) (1966) κ.α.
"Αγαπώ θα πει εγώ αγαπώ… Το τι κάνει ο άλλος είναι δική του δουλειά."
"Η λακωνικότερη ιστορία του κόσμου είναι η ιστορία των δειλών ανθρώπων."